پروتکل DHCP چیست و چطور کار می کند؟
پروتکل DHCP مخفف Dynamic Host Configuration Protocol و به معنای پروتکل کانفیگ هاست پویا ( داینامیک ) می باشد و یکی دیگر از پروتکل های شبکه است که سرور را فعال می کند تا به طور خودکار به کامپیوتری که در رنج اعداد مشخص شده برای کانفیگ شبکه است ، Ip address اختصاص دهد.
مثال
فرض کنید یک شبکه با ۲۰ عدد کلاینت در اختیار دارید و قصد داشته باشید تنظیمات IP را برای تک تک سیستم ها انجام دهید. بدون DHCP شما مجبور هستید که ۲۰ بار این تنظیمات را انجام دهید. حتی ممکن است در انتها دقت لازم به خرج داده نشده باشد و تنظیمات اشتباه بر روی بعضی از آن ها صورت پذیرد.از آن بدتر زمانی است که تغییری در شبکه رخ دهد و به خاطر آن مجبور شوید دوباره تنظیمات را برای تمام سیستم ها به صورت تک به تک انجام دهید.اگر ازDHCP Server استفاده کنید ، همه این مشکلات به راحتی برطرف می شوند. و البته انتخاب های زیادی برای DHCP Server وجود دارد. شما می توانید یک DHCP Server برروی ویندوزهای سرور پیکربندی کنید یا اگرمایل باشید از سیستم عامل های لینوکس سرویس دهنده یا حتی دیوایس های Mikrotik وCisco بهره ببرید.
به طور کلی، روند کار یک DHCP Server به این صورت است
یک دستگاه (کلاینت) از یک روتر (هاست) درخواست آدرس IP می کند، پس از آن روتر یک آدرس IP قابل قبول و در دسترس را برای برقراری ارتباط کلاینت به شبکه اختصاص می دهد.
دستگاهی که به شبکه دارای قابلیت DHCP Server متصل می شود، یک درخواست برای سرور ارسال می کند که به آن DHCPDISCOVER می گویند.
پس از اینکه بسته داده DHCPDISCOVER به سرور متصل می شود، آن سرور تلاش می کند تا آی پی آدرس قابل استفاده برای دستگاه را ثابت نگه دارد و سپس آدرس را با استفاده از DHCPOFFER به کلاینت پیشنهاد دهد.
زمانی که پیشنهاد برای آی پی آدرس منتخب ایجاد شده، دستگاه با استفاده از بسته DHCPREQUEST به سرور DHCP برای تایید IP پاسخ می دهد. پس از آن سرور یک ACK برای تائید اینکه دستگاه آدرس IP مشخصی دارد و برای تعیین زمان استفاده دستگاه از آی پی آدرس (پیش از تغییر آن و دریافت IP جدید) ارسال می کند.
اگر سرور تصمیم بگیرد که دستگاه نمی تواند آی پی آدرس داشته باشد، یک NACK ارسال می کند.
DHCP چطور کار می کند؟
مکانیزم کارکرد DHCP یک فرآیند ۴ مرحله ای است . فرآیند ۴ مرحله ای که آن را با نام DORA می شناسیم . DORA ازحروف اول چهار قدمِ این فرآیند تشکیل شده است.اگر درجایی شنیده باشید که درباره DORA صحبت می کنند ، حتما منظور آن ها فرآیند DHCP Lease Generation است.
Discover
مرحله اول زمانی رخ می دهد که یکی از کلاینت ها به IP احتیاج داشته باشد. برای این منظور پکت هایی با نام DHCP Discover درشبکه منتشر می شودومهم ترین اطلاعاتی که همراه این بسته ارسال می کند آدرس MAC برای شناسایی ودریافت پاسخ است.این درخواست به صورت Broadcast ارسال می گردد. این فرآیند شبیه این است که کلاینت درشبکه فریاد بزند : ” من به یک آدرس آی پی نیاز دارم , کسی هست که بتونه کمکم کنه ؟”
Offer
مرحله دوم پیشنهاد یا Offer نام دارد. همچنین پکت های ارسالی در این زمان DHCP Offer نامیده می شوند. در این زمان است که همه DHCP Serverهایی که پیغام DHCP Discover را دریافت کرده باشند ، پیغام DHCP Offer را برودکست می کنند. آنها دیتابیس خود را جست و جو می کنند و پس از یافتن IP ، آن را درون پکت های DHCP Offer قرار می دهد.
Request
اکنون اگر کلاینت پیشنهاد یا Offer از Server دیگری دریافت نکرده باشد ، یک DHCP Request ارسال می کند.
ACK
در مرحله آخر ، سرور Request را می پذیرد و آی پی را به کلاینت تخصیص می دهد.
معماری DHCP
در معماری پروتکل DHCP سه بخش حائزاهمیت است : یک مشتری DHCP ، یک سرورDHCP وعامل رله DHCP
مشتری یا کلاینت : هردستگاهی است که می‌تواند به اینترنت وصل شود با سرور ارتباط برقرار کند.نه تنها تلفن‌ها و سیستم‌های کامپیوتری مشتری محسوب می‌شوند،بلکه پرینترها و سرورهای داخل شبکه نیزشامل مشتریان هستند.
سرورDHCP : یک سیستم کامپیوتری است که کار اختصاص IP را انجام می‌دهد.
DHCP relay agents : یا عوامل رله ارسال سیگنال تقاضا بین کلاینت و سرور را انجام می‌دهند. آنها بخش ضروری یک شبکه نیستند، ولی حضور آنها لازم است.
تخصیص پروتکل DHCP
یک آدرس IP از زمانی که اختصاص می‌یابد، دارای دوره عمر محدودی است . IP که توسط DHCP امروز به یک سیستم اختصاص می‌یابد ، ممکن است متفاوت با فردا باشد . اگر سیستم پیش از اینکه مدت زمان تخصیص از میان برود به شبکه برگردد یا در شبکه بماند،IP آن تغییر نمی‌کند.درغیراینصورت IP جدیدی به دستگاه اختصاص داده می‌شود.
هدف پروتکل DHCP
وجود پروتکل DHCP در شبکه برای تشخیص تعداد دستگاه‌هایی که می‌تواند به شبکه متصل باشد، ضروری است با ورود هر دستگاه به شبکه لازم است فورا یک آدرسIP به آن اختصاص یابد، طوری که با سایر IP های موجود در شبکه تداخل نداشته باشد . عدم حضور DHCP منجر به تداخل IP و در نتیجه مانع از اتصال دستگاه به شبکه می‌شود.
مزایا و معایب استفاده از سرور DHCP
مزایا
- تخصیص آی‌پی خودکار به کلاینت‌ها
- سرعت بالای تخصیص آی‌پی‌ها
- کاهش تداخل میان آی‌پی‌ها
معایب
- عدم وجود یک آی‌پی ثابت و همیشگی برای کلاینت‌ها
- افزایش احتمال حمله‌ی DHCP Spoofing به شبکه
- هزینه‌ی تهیه و نگهداری سرور مناسب برای DHCP
خدمات IT را با هوشمندنت تجربه کنیدوبا خیال راحت صفرتا صد سیستم کاری خودرابا ارزانترین قیمت راه اندازی کنیدجهت اطلاعاتی کامل تر از خدمات و مشاوره رایگان برای خریدی مطمن با هوشمندنت در تماس باشید